Hallo vrienden,

Welkom bij BETERING, waarin ik geld en beleggen simpel maak.

Deze week over verliesaversie en hoe je het bevecht, met tips voor je fiets en met een column over geld en kinderen.

1. Verliesaversie, of waarom besparen zo moeilijk is

Onder je stand leven is makkelijker gezegd dan gedaan.

Ook voor mij.

Ik had eens een nieuwe telefoon nodig. Tot dat moment had ik altijd een iPhone en ik kon een redelijk nieuwe kopen voor 445 euro. Omdat ik aan het besparen was keek ik toch even verder en ik zag een telefoon van het merk Motorola voor 185 euro. Qua basisfuncties waren de twee telefoons precies hetzelfde. En meer dan de basisfuncties heb ik in feite niet nodig. De keuze leek makkelijk, toch kostte het me een week twijfelen voordat ik die maakte.

Besparen is gewoon lastig.

Dat komt omdat je iets moet opgeven, vaak is dat status, en daar zijn mensen doodsbang voor. Die angst is soms zó groot dat we er alles aan doen om dat verlies teniet te doen. Werkelijk alles. We zijn er zelfs toe in staat om gegarandeerd nog grotere verliezen te leiden om dat ene verlies teniet te doen. De mens is een irrationeel wezen.

Dit specifieke irrationele gedrag wordt verliesaversie genoemd. Als je beter met geld wil omgaan, is het belangrijk om te begrijpen wat dat is. Want juist in geldzaken speelt verliesaversie een grote rol. Dit gedrag is in de jaren zeventig aangetoond door de psychologen Amos Tversky en Daniel Kahneman.

Hun bevinding was dat de pijn van iets verliezen psychologisch tweemaal zo sterk is als het plezier krijgen van iets van dezelfde waarde. Alleen al het idee dat we iets kunnen verliezen, veroorzaakt in ons een sterke reactie, die lang niet altijd rationeel is.

Bedrijven maken in hun marketing vaak handig gebruik van dit gedrag. Met zinnetjes als ‘nog maar twee kamers voor deze prijs’ worden we bijvoorbeeld door Booking bang gemaakt iets mis te lopen.

Hetzelfde geldt voor een gratis proefabonnement. Leuk, gratis. Maar vergis je niet, ook een proefabonnement opzeggen voelt als een verlies en is lastiger dan je vooraf denkt.

De Postcodeloterij heeft, heel gemeen, een compleet verdienmodel gemaakt rondom verliesaversie. Rond de drie miljoen mensen doen maandelijks mee en zullen hun lotnummer niet snel opgeven, omdat ze niet voor het oog van de rest van de straat willen misgrijpen. Iedereen die meedoet geeft in de loop der jaren duizenden euro’s uit en maakt dus hoogstwaarschijnlijk verlies (de inleg) om een ander, veel onwaarschijnlijker verlies (naast de prijs grijpen) te kunnen ontlopen.

Verliesaversie is de reden waarom leefstijlinflatie zo gevaarlijk is. Want als we eenmaal iets hebben, dan geven we het heel moeilijk weer op.

Het viel mij ontzettend zwaar om een iPhone in te ruilen voor een Motorola. Wat ik zou verliezen was de status die een Appleproduct me geeft en enkele apps en functionaliteiten die ik nooit gebruikte, maar die ik wel maar mooi had. Lang heb ik beide telefoons in mijn onlinewinkelmandje gehad en getwijfeld.

Uiteindelijk hakte ik de knoop door, in het voordeel van de Motorola. Ik beloonde mezelf voor deze verstandige keuze door het prijsverschil direct over te schrijven naar mijn beleggingsrekening. Ik kocht er twee aandelen Apple voor. Zo bezat ik toch nog iets van dat bedrijf, maar dan wel iets dat zijn waarde behield.

Tegenwoordig gaat het me makkelijker af om te besparen. Als ik het toch moeilijk heb dan herhaal ik deze basisregel tegen mezelf: zie besparingen nooit als verlies, maar als winst die je in de (verre) toekomst zult behalen.

Maar hoe koop je dan minder spullen?

In de loop der tijd heb ik mezelf wat regels aangeleerd die ervoor zorgen dat ik minder vaak verleid word tot impulsaankopen.

• Stop jezelf met anderen te vergelijken. Het heeft geen nut om spullen te kopen om indruk op anderen te maken. Er zullen altijd mensen zijn met grotere auto’s, duurdere telefoons of copieuzere maaltijden. Maar zijn ze ook tonnair? Grote kans van niet.

• Vraag je altijd af of je iets écht nodig hebt. Maakt het je leven echt beter, fijner of makkelijker? Of is het alleen maar ‘voor de heb’?

• Houd je huis opgeruimd en houd de spullen die je vaak gebruikt goed zichtbaar en bereikbaar, zodat je geen dingen koopt die je al in huis hebt.

• Vraag je af of je iets echt wil. Formuleer daarom voor jezelf een zo concreet mogelijk doel (zoals tonnair worden), een doel dat je niet makkelijk vergeet als je op het punt staat een onverantwoorde uitgave te doen.

• Winkel zo weinig mogelijk. Verwijder apps en links naar webwinkels. Schrijf je uit voor al hun nieuwsbrieven en mailings. Maak het jezelf lastig om iets te kopen.

• Ga zorgvuldig om met de dingen die je hebt. Gebruik alles helemaal op en bewaar het netjes.

• Repareer spullen of laat het doen. De basisbeginselen van fietsonderhoud zou onderdeel moeten zijn van elke Nederlandse opvoeding (zie onder). Maar ook klusjes in, om en misschien zelfs op het huis zou je zelf kunnen doen. Hoe je een lamp moet ophangen, een plankje aan de muur moet bevestigen of een spiegel moet vervangen, kan je allemaal op YouTube zien. Met wat basisgereedschap in huis kom je een heel eind. Kleding breng je naar de kleermaker.

Zodoende heb ik in de loop der tijd een hoop spullen niet gekocht: boeken, veel kleding, kassakoopjes, boodschappen die niet op de lijst stonden, geinige hebbedingetjes die door het slimme algoritme van Instagram speciaal voor mij waren uitgezocht en waarvan ik in eerste instantie denk: goh wat leuk, maar waarvan ik gelukkig in tweede instantie weet dat ik ze absoluut niet nodig heb.

Ik heb ook veel weggedaan, al dan niet via Marktplaats, waarna ik de opbrengst heb belegd, voor een win-winstgevoel.

Bovenstaande tekst komt uit mijn boek Over geld praat je wel, nu te reserveren in alle boekhandels.

2. 🤑 De tonnairsportefeuille

In deze rubriek laat ik zien wat er gebeurt in mijn beleggingsportefeuille.

Deze week: een goede week

Een gedetailleerdere weergave van mijn portefeuille vind je op Portfolio Dividend Tracker.

Spaargeld levert weer rente op. Een half procent is niet veel. Maar het is niet niks. ING betaalt het maandelijks uit. 7,50 euro.

Elders zijn hogere rentes te krijgen, weet ik. Bij Bunq 2,01%. Maar van bank veranderen is ook weer zo wat.

De aandelen gaan steady omhoog. Dat is weer eens wat anders dan naar beneden. Ik moet de portefeuille nog steeds aanpassen, maar ik kan er moeilijk tijd voor vinden. Ik hoop dat het binnenkort lukt. Dan ben ik zomerklaar.

Voorts zijn er wat wisselkoersveranderingen in mijn crypto- en crowdfundingbeleggingen.

Binnenkort neem ik goud op als nieuwe categorie.

3. 🚀 Links en tips

☀️ Ik had een enorme meevaller, geld dat een speciale bestemming krijgt: Nieuwe podcast.

🚲 Fietsen is duurzaam en goedkoop. Zo geef je je fiets een langer leven.

🖊️ Geld voor beginners: Hoe geef je je kinderen financieel een extra goede start? 

🐦️ Ondertussen op Twitter:

📧 Vond je deze nieuwsbrief waardevol en ben je niet lid? Oude afleveringen lezen en lid worden kan hier.

📚️ Op 17 mei 2023 verschijnt mijn boek OVER GELD PRAAT JE WEL. Over hoe je tonnair wordt en je geldzaken op orde krijgt. Reserveren kan hier:

Apps die ik aanraad

https://ndt5.net/c/?si=9849&li=1592875&wi=357541&ws=https://ndt5.net/c/?si=9849&li=1592875&wi=357541&ws=

Brand New Day: Ideaal om automatisch te indexbeleggen, eventueel belastingvrij voor je pensioen. Ik heb hier rekeningen voor mijn kinderen.

Portfolio Dividend Tracker. Al mijn investeringen in een oogopslag in één portefeuille. Probeer het ook, een maand gratis met deze link.

Lendahand: Hier beleg ik in leningen aan kleine ondernemers in opkomende landen. Ontvang € 25 met deze code: Q7WF-WA4P-E9F3.

Bitvavo: Bij deze Nederlandse crypto exchange koop ik bitcoin. Voor de lange termijn. Met deze link de eerste week geen handelskosten.

Youfone: Goedkoop bellen doe ik via sim-only van Youfone. Met deze link krijg je € 10 korting.

Ten slotte een disclaimer. Ik ben geen financieel adviseur. Geen van mijn berichten (in de nieuwsbrief, op social media, in de mail, krant, podcast of waar dan ook) zijn te lezen als financieel advies. Beleggen kan leiden tot verlies. Overleg serieuze financiële beslissingen altijd met een officiële adviseur. Sommige links zijn gesponsord.